No Anandacha Shidha राज्य सरकारच्या ‘आनंदाचा शिधा’ योजनेला यंदा आर्थिक अडचणींचा फटका बसण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. सूत्रांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, यंदा दिवाळी किंवा गणेशोत्सवात ही योजना राबवली जाणार की नाही याबाबत अनिश्चितता आहे. याचबरोबर शिवभोजन थाळीसाठीदेखील बजेटमध्ये मोठी कपात करण्यात आली आहे. त्यामुळे गरजू कुटुंबांना यंदा ‘शिधा’चा लाभ मिळणार की नाही, याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
काय आहे आनंदाचा शिधा योजना?
‘आनंदाचा शिधा’ ही महाराष्ट्र सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी आणि लोकाभिमुख योजना असून, सणासुदीच्या काळात गरीब व गरजू कुटुंबांना कमी किमतीत अन्नधान्य किट उपलब्ध करून देणे हा योजनेचा उद्देश आहे. या किटमध्ये जीवनावश्यक वस्तूंचा समावेश असतो आणि तो लाभार्थ्यांना फक्त १०० रुपयांत वितरित केला जातो. ही योजना दिवाळी २०२२ पासून सुरू झाली असून, नंतरच्या गुढीपाडवा, गणेशोत्सव, आंबेडकर जयंती, छत्रपती शिवाजी महाराज जयंती, आणि श्रीराम प्राणप्रतिष्ठा यांसारख्या सणांनिमित्तही राबवली गेली आहे.
यंदा आनंदाचा शिधा मिळेल का?
सूत्रांनुसार, यंदा या योजनेच्या अंमलबजावणीत अडथळे येऊ शकतात. शिवभोजन थाळीसाठी याआधी असलेलं 60 कोटींचं बजेट आता केवळ 20 कोटींवर आणण्यात आलं आहे. त्यामुळे ‘आनंदाचा शिधा’साठी आवश्यक निधी मिळणे कठीण होण्याची शक्यता आहे. राज्य सरकारकडे सध्या निधीअभावी अनेक योजना अडथळ्यांत अडकत असून, या यादीत ‘आनंदाचा शिधा’सुद्धा सामील होऊ शकतो.
या किटमध्ये नेमकं काय मिळतं?
2023 पर्यंत ‘आनंदाचा शिधा’ किटमध्ये एकूण सहा पदार्थांचा समावेश होता. यामध्ये एक किलो साखर, एक लिटर सोयाबीन तेल, आणि प्रत्येकी ५०० ग्रॅम रवा, चणा डाळ, पोहे व मैदा या वस्तू असायच्या. या किटची वास्तविक किंमत सुमारे २३९ रुपये असून, लाभार्थ्यांना ते फक्त १०० रुपयांत मिळते. उर्वरित रक्कम सरकारकडून अनुदानाद्वारे भरली जाते.
कोण लाभ घेऊ शकतो?
या योजनेचा लाभ राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायद्यानुसार AAY (अंत्योदय अन्न योजना) आणि प्राधान्य कुटुंब योजनेतील पात्र लाभार्थ्यांना दिला जातो. शिवाय, १४ आत्महत्याग्रस्त जिल्ह्यांतील केशरी कार्डधारक APL शेतकरी कुटुंबांनाही या योजनेचा समावेश करण्यात आला आहे. २०२३ मध्ये सुमारे १.६ कोटी कुटुंबांना या योजनेचा लाभ मिळाला होता, तर २०२४ मध्ये गणेशोत्सवासाठी १.७ कोटी लाभार्थ्यांचे लक्ष्य ठेवण्यात आले होते.
कुठे होते वितरण?
या अन्नधान्य किटचे वितरण राज्यातील सर्व रेशन दुकानांमधून होते. लाभार्थ्यांची बायोमेट्रिक प्रमाणीकरणाद्वारे ओळख पटवून त्यांना किट वितरित केला जातो. वितरण प्रामुख्याने सणासुदीच्या काळात – गणेशोत्सव, दिवाळी, गुढीपाडवा, आंबेडकर जयंती, शिवजयंती अशा महत्त्वाच्या सणांदरम्यान होते.
किती कुटुंबांना मिळतो याचा फायदा?
या योजनेमुळे राज्यातील लाखो गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना सणासुदीच्या काळात दिलासा मिळतो. विशेषतः आत्महत्याग्रस्त जिल्ह्यांतील शेतकरी कुटुंबांसाठी ही योजना मोठा आधार ठरते. या योजनेच्या माध्यमातून सणाचा आनंद सामान्य माणसालाही अनुभवता येतो आणि सामाजिक समता टिकवण्यास मदत होते.
Disclaimer: वरील माहिती ही विविध अधिकृत व विश्वसनीय स्रोतांवर आधारित आहे. योजना संबंधित अंमलबजावणी, पात्रता आणि वितरणाबाबत अंतिम निर्णय महाराष्ट्र राज्य सरकार व संबंधित विभागांकडून घेतला जातो. कृपया अधिकृत शासकीय संकेतस्थळावरून खात्री करून घ्या.
FAQs: वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
1. आनंदाचा शिधा कधी सुरू झाला?
ही योजना २०२२ साली दिवाळीपासून सुरू करण्यात आली आणि नंतर इतर सणांनाही ती लागू करण्यात आली.
2. शिधा योजनेत कोणते किट मिळते?
रवा, चणा डाळ, साखर, खाद्यतेल, पोहे आणि मैदा असे एकूण सहा प्रकारचे पदार्थ मिळतात.
3. योजना कोणासाठी आहे?
AAY, प्राधान्य कुटुंब, आणि आत्महत्याग्रस्त जिल्ह्यातील APL केशरी कार्डधारक यांच्यासाठी ही योजना आहे.
4. यंदा शिधा मिळणार का?
राज्य सरकारकडून अद्याप स्पष्टता नाही, परंतु निधीअभावी योजना थांबण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.
5. किट कुठून मिळतो?
राज्यातील सर्व रेशन दुकानांमधून बायोमेट्रिक प्रमाणीकरणाद्वारे किट वितरित केला जातो.
6. सरकारचा खर्च किती असतो?
एक किट सरकारसाठी सुमारे २३९ रुपये खर्चीक असतो, परंतु लाभार्थ्याला तो केवळ १०० रुपयांत मिळतो.
