New Maharashtra Expressway सध्या केंद्रीय संसदेत पावसाळी अधिवेशन सुरू असून, यामध्ये केंद्र सरकारने महत्त्वाची माहिती दिली आहे. भारतात आजपर्यंत तब्बल ६३ लाख किमी लांबीचे रस्त्यांचे नेटवर्क तयार झाले असून, यामध्ये महाराष्ट्राने आघाडी घेतली आहे. राष्ट्रीय महामार्गाच्या दृष्टीने महाराष्ट्र देशात पहिल्या क्रमांकावर असून, राज्यात रस्त्यांचा झपाट्याने विकास होत आहे.
नागपूर ते गोवा ‘शक्तीपीठ एक्सप्रेस वे’ प्रस्तावित
या अधिवेशनात आणखी एक महत्त्वाचा मुद्दा चर्चेत आला तो म्हणजे नागपूर ते गोवा दरम्यान नवीन एक्सप्रेस वे तयार होणार असल्याची घोषणा. या महामार्गाचे नाव ‘शक्तीपीठ महामार्ग’ असे ठेवण्यात आले आहे, कारण हा मार्ग राज्यातील तीन प्रमुख शक्तीपीठांना तुळजापूर, माहूर आणि कोल्हापूर – एकत्र जोडणार आहे.
महामार्गाचे स्वरूप आणि रचना
– एकूण लांबी: 802 किलोमीटर
– प्रवेश नियंत्रित मार्ग: म्हणजे संपूर्णपणे टोल आणि सुरक्षा यंत्रणेसह बंद मार्ग
– सुरुवात: वर्धा जिल्ह्यातील पवनार
– समाप्ती: सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील पत्रादेवी
– कामाची जबाबदारी: महाराष्ट्र राज्य रस्ते विकास महामंडळ (MSRDC)
कोणत्या जिल्ह्यांतून जाणार हा महामार्ग?
हा महामार्ग विदर्भ, मराठवाडा, पश्चिम महाराष्ट्र आणि कोकण या विभागांना जोडेल. तो वर्धा, यवतमाळ, हिंगोली, नांदेड, परभणी, बीड, लातूर, धाराशिव, सोलापूर, सांगली, कोल्हापूर आणि सिंधुदुर्ग या १२ जिल्ह्यांमधून जाणार आहे.
यामुळे राज्याचा आर्थिक, सामाजिक, धार्मिक आणि पर्यटन विकासाला मोठी चालना मिळणार आहे.
किती जमीन होणार भूसंपादित?
या महामार्गासाठी ३७१ गावांमधून ८,६१५ हेक्टर जमिनीचे भूसंपादन केले जाणार आहे. सर्वाधिक जमीन सोलापूर जिल्ह्यात, तर सर्वात कमी जमीन सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात संपादित होणार आहे.
सिंधुदुर्ग: नागपूर–गोवा शक्तीपीठ महामार्गासाठी सुमारे 399 हेक्टर जमीन भूसंपादन केली जाणार आहे.
नांदेड: या जिल्ह्यातील विविध गावांमधून एकूण 387 हेक्टर जमीन रस्त्यासाठी वापरण्यात येणार आहे.
बीड: महामार्गासाठी 411 हेक्टर जमिनीचे भूसंपादन बीड जिल्ह्यात केले जाईल.
लातूर: या प्रकल्पासाठी लातूर जिल्ह्यात सुमारे 414 हेक्टर जमिनीचा समावेश होणार आहे.
वर्धा: महामार्गाची सुरुवात होणाऱ्या वर्धा जिल्ह्यात 435 हेक्टर जमीन रस्त्यासाठी संपादित केली जाणार आहे.
हिंगोली: या जिल्ह्यात 430 हेक्टर जमीन रस्ते प्रकल्पासाठी भूसंपादित केली जाणार आहे.
धाराशिव: महामार्गासाठी धाराशिव जिल्ह्यात 461 हेक्टर जमिनीचे भूसंपादन होणार आहे.
सांगली: रस्त्याच्या विस्तारासाठी सांगली जिल्ह्यात एकूण 556 हेक्टर जमीन वापरली जाणार आहे.
परभणी: या जिल्ह्यात महामार्गासाठी 742 हेक्टर जमीन संपादित केली जाणार आहे.
कोल्हापूर: कोल्हापूर जिल्ह्यात सर्वाधिक म्हणजेच 1,262 हेक्टर जमीन भूसंपादनासाठी निश्चित करण्यात आली आहे.
यवतमाळ: महामार्ग प्रकल्पासाठी यवतमाळ जिल्ह्यात 1,423 हेक्टर जमीन संपादित होणार आहे.
सोलापूर: या जिल्ह्यात सर्वाधिक म्हणजे 1,689 हेक्टर जमीन भूसंपादनासाठी घेतली जाणार आहे.
Disclaimer: वरील माहिती सरकारी अहवाल, केंद्रीय अधिवेशनातील निवेदने आणि विश्वसनीय माध्यमांच्या रिपोर्ट्सवर आधारित आहे. प्रकल्पाची अंमलबजावणी, मार्ग व भूसंपादनासंबंधी बदल होण्याची शक्यता आहे. कृपया शासनाच्या अधिकृत संकेतस्थळाची नियमित भेट घ्या. आमचा उद्देश मार्गदर्शन देणे असून, कुठल्याही प्रकारचा अधिकारिक दावा केला जात नाही.
FAQs: वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
1. हा महामार्ग नेमका कुठून कुठे जाणार आहे?
वर्धा जिल्ह्यातील पवनारपासून सुरू होऊन सिंधुदुर्गमधील पत्रादेवीपर्यंत जाणार आहे.
2. या महामार्गाचे नाव ‘शक्तीपीठ महामार्ग’ का ठेवण्यात आले आहे?
कारण हा मार्ग तुळजापूर, माहूर आणि कोल्हापूर ही तीन प्रमुख शक्तीपीठे एकत्र जोडतो.
3. महामार्गासाठी कोणते जिल्हे प्रभावित होणार?
महाराष्ट्रातील १२ जिल्हे आणि ३९ तालुके प्रभावित होणार आहेत.
4. हा महामार्ग कोणत्या पर्यटन स्थळांना जोडेल?
तो अनेक धार्मिक आणि तीर्थक्षेत्रांना – तुळजापूर, अक्कलकोट, माहूर, पंढरपूर, कोल्हापूर – जोडेल.
5. या प्रकल्पाची जबाबदारी कोणावर आहे?
महाराष्ट्र राज्य रस्ते विकास महामंडळ (MSRDC) कडे या प्रकल्पाची संपूर्ण जबाबदारी आहे.