PM Svanidhi Yojana Updated प्रधानमंत्री स्ट्रीट वेंडर्स आत्मनिर्भर निधी योजना (PM Svanidhi Yojana) ही केंद्र सरकारने २०२० मध्ये सुरू केली. भाजीविक्रेते, फळविक्रेते, फेरीवाले आणि रस्त्यावर लहान व्यवसाय करणाऱ्या उद्योजकांना कोणत्याही तारणाशिवाय ८०,००० रुपयांपर्यंत कर्ज देणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे. हे कर्ज तीन टप्प्यांमध्ये मिळते – पहिला हप्ता ₹१०,०००, दुसरा ₹२०,००० आणि तिसरा ₹५०,०००. प्रत्येक हप्ता वेळेत परत केल्यावरच पुढील हप्ता मंजूर होतो.
कोविड-१९ च्या काळात अनेक स्ट्रीट वेंडरना उत्पन्नाचा स्त्रोत बंद झाल्याने मोठा आर्थिक फटका बसला. अशा वेळी पीएम स्वनिधी योजना त्यांच्यासाठी जीवनदायी ठरली. या योजनेतून मिळणारे कर्ज व्यवसाय सुरू ठेवण्यासाठी, भांडवल वाढवण्यासाठी किंवा नवीन साहित्य खरेदीसाठी उपयोगी पडते. अर्ज प्रक्रिया अत्यंत सोपी असून, आवश्यक कागदपत्रांसह जवळच्या सरकारी बँकेत किंवा अधिकृत पोर्टलवरून ऑनलाइन अर्ज करता येतो. अर्ज मंजूर झाल्यावर रक्कम थेट बँक खात्यात जमा होते.
योजनेची मुख्य माहिती
योजना नाव पीएम स्वनिधी योजना
सुरूवात वर्ष २०२०
कर्ज मर्यादा ₹८०,००० पर्यंत
हप्ते ३ (१०,००० + २०,००० + ५०,०००)
व्याजदर बँकेप्रमाणे, पण सवलत उपलब्ध
तारण आवश्यक नाही
पात्रता रस्त्यावर व्यवसाय करणारे विक्रेते
अर्ज पद्धत ऑनलाइन / ऑफलाइन
अधिकृत वेबसाइट pmsvanidhi.mohua.gov.in
१. उद्देश आणि पार्श्वभूमी
२०२० मध्ये कोविड-१९ महामारीमुळे लाखो रस्त्यावर व्यवसाय करणाऱ्या विक्रेत्यांना उत्पन्न गमवावे लागले. त्यांना आर्थिक आधार देऊन व्यवसाय पुन्हा उभारण्यासाठी केंद्र सरकारने पीएम स्वनिधी योजना सुरू केली. यामध्ये कमी व्याजदराने, तारणाशिवाय कर्ज देण्याची सोय आहे.
या योजनेचा उद्देश केवळ आर्थिक मदत देणे नाही, तर विक्रेत्यांना औपचारिक बँकिंग व्यवस्थेत आणणे, त्यांचा क्रेडिट स्कोर सुधारवणे आणि डिजिटल व्यवहारांना प्रोत्साहन देणे हा देखील आहे. वेळेत हप्ता परत केल्यास पुढील हप्ता मिळतो, ज्यामुळे आर्थिक शिस्त आणि परतफेडीची सवय लागते.
कर्ज रक्कम आणि हप्त्यांची रचना
योजनेअंतर्गत एकूण ₹८०,००० पर्यंतचे कर्ज मिळते.
पहिला टप्पा – ₹१०,००० (१२ महिन्यांत परतफेड)
दुसरा टप्पा – ₹२०,००० (पहिला हप्ता वेळेत परत केल्यावर)
तिसरा टप्पा – ₹५०,००० (दुसरा हप्ता वेळेत परत केल्यावर)
कर्जावरील व्याजदर सामान्य मायक्रो फायनान्स कर्जासारखा असतो, पण वेळेत परतफेड केल्यास व्याजावर सवलत मिळते. कोणत्याही टप्प्यात तारण द्यावे लागत नाही. प्रत्येक टप्प्यात मिळालेली रक्कम व्यवसायाचा विस्तार, नवीन माल खरेदी किंवा कार्यभांडवल वाढवण्यासाठी वापरता येते.
पात्रता निकष
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्जदाराने खालील अटी पूर्ण करणे आवश्यक आहे –
अर्जदार भारताचा नागरिक असावा.
भाजीविक्रेता, फळविक्रेता, फेरीवाला किंवा तत्सम रस्त्यावरील व्यवसाय करणारा असावा.
व्यवसाय किमान १ वर्ष सुरू असावा (काही प्रकरणात २४ मार्च २०२० पूर्वी).
काही ठिकाणी नगरपालिका किंवा स्थानिक स्वराज्य संस्थेकडून विक्री परवाना आवश्यक.
अर्ज करताना आधार कार्ड लिंक असलेला मोबाइल नंबर असणे आवश्यक आहे.
आवश्यक कागदपत्रे
अर्ज करताना खालील कागदपत्रे सादर करावी लागतात –
आधार कार्ड
मतदार ओळखपत्र / रेशन कार्ड
पत्ता पुरावा (वीज बिल, पाणी बिल इ.)
विक्री परवाना किंवा संबंधित प्रमाणपत्र (असल्यास)
पासपोर्ट साइज फोटो
बँक खाते क्रमांक आणि IFSC कोड
आधारशी लिंक असलेला मोबाइल नंबर
अर्ज करण्याची प्रक्रिया
१. अधिकृत पोर्टलला भेट द्या – pmsvanidhi.mohua.gov.in
२. “Apply for Loan” वर क्लिक करा.
३. मोबाइल नंबर टाकून OTP द्वारे सत्यापन करा.
४. वैयक्तिक व व्यवसायाची माहिती भरा.
५. आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
६. अर्ज सबमिट करा.
७. पडताळणीनंतर बँकेकडून संपर्क केला जाईल व रक्कम खात्यात जमा होईल.
Disclaimer: ही माहिती केवळ जनजागृतीसाठी आहे. योजनेतील नियम, अटी व रक्कम वेळोवेळी बदलू शकतात. अर्ज करण्यापूर्वी अधिकृत पोर्टल किंवा संबंधित सरकारी कार्यालयातून अद्ययावत माहिती घ्या.
FAQs: वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
पीएम स्वनिधी योजनेत कोणते व्यवसाय पात्र आहेत?
भाजीविक्रेते, फळविक्रेते, फेरीवाले आणि रस्त्यावर छोटे व्यवसाय करणारे पात्र आहेत.
या योजनेत किती कर्ज मिळू शकते?
एकूण ₹८०,००० पर्यंत, तीन हप्त्यांमध्ये मिळते.
कर्जासाठी तारण द्यावे लागते का?
नाही, हे कर्ज तारणाशिवाय मिळते.
व्याजदर किती असतो?
व्याजदर बँकेप्रमाणे ठरतो, पण वेळेत परतफेड केल्यास सवलत मिळते.
अर्ज कसा करायचा?
अधिकृत पोर्टलवर ऑनलाइन किंवा जवळच्या सरकारी बँकेत ऑफलाइन अर्ज करता येतो
