Ration Card Newz जर तुमच्याकडे रेशन कार्ड आहे आणि तुम्ही त्याचा वापर करत नसाल, तर ही माहिती तुमच्यासाठी खूप महत्त्वाची आहे. कारण केंद्र सरकारने नवीन नियम लागू केले आहेत, ज्यामध्ये स्पष्टपणे सांगण्यात आलं आहे की 6 महिने रेशन न घेतल्यास तुमचं रेशन कार्ड निष्क्रिय (Inactive) होणार आहे. त्यानंतर तीन महिन्यांच्या आत अधिकृत कर्मचाऱ्यांकडून तपासणी व ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करून पात्रतेचा निर्णय घेतला जाईल.
काय आहे नवीन नियमानुसार बदल?
केंद्र सरकारने 22 जुलै 2025 रोजी लक्ष्यित सार्वजनिक वितरण प्रणाली (नियंत्रण) सुधारणा आदेश, 2025 जारी केला आहे. यामध्ये स्पष्ट करण्यात आले आहे की, ज्या लाभार्थ्यांनी सलग 6 महिने रेशन घेतलेले नाही, त्यांचं रेशन कार्ड निष्क्रिय करण्यात येणार आहे. त्यानंतरच्या 3 महिन्यांत संबंधित अधिकाऱ्यांकडून प्रत्यक्ष घरी जाऊन पडताळणी व ई-केवायसीद्वारे पात्रता ठरवली जाणार आहे.
7 ते 18 टक्के रेशन कार्ड रद्द होण्याची शक्यता
देशभरात सध्या 23 कोटींहून अधिक अ‍ॅक्टिव्ह रेशन कार्ड आहेत. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, यामध्ये 7% ते 18% रेशन कार्ड रद्द होऊ शकतात. विशेष म्हणजे प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजनेअंतर्गत मोफत धान्य न घेणारे देखील या तपासणीच्या कक्षेत येणार आहेत.
सरकारी तपासणीत 25 लाखांहून अधिक बनावट किंवा अपात्र रेशन कार्ड आढळून आल्याचा अंदाज आहे. केंद्राने सर्व राज्यांना हा आदेश तात्काळ व काटेकोरपणे लागू करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
पात्रता तपासणी दर 5 वर्षांनी
अन्न आणि सार्वजनिक वितरण मंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, प्रत्येक लाभार्थ्याची पात्रता यादी दर 5 वर्षांनी तपासली जाणार आहे.
रेशन कार्डावर नोंद असलेल्या 5 वर्षांखालील मुलांसाठी आधार क्रमांक अनिवार्य असेल.
मुलांनी वयाची 5 वर्षे पूर्ण केल्यानंतर त्यांचं केवायसी करावं लागेल.
दुहेरी रेशन कार्ड आढळल्यास ते 3 महिन्यांसाठी निलंबित केलं जाईल आणि नंतर केवायसी करूनच अंतिम निर्णय घेतला जाईल.
नवीन रेशन कार्डांचे वितरण ‘प्रथम या, प्रथम पाओ’ या तत्त्वावर केले जाईल. तसेच राज्य सरकारांकडून प्रतीक्षा यादी पोर्टलवर सार्वजनिक केली जाणार आहे.
बिहारमध्ये राजकीय हलचल
बिहारमध्ये सध्या 8 कोटी 71 लाख शिधापत्रिका (रेशन कार्ड) आहेत. मतदार यादी विशेष पुनरीक्षण मोहिमेसोबतच या रेशन नियमांमुळे राजकीय वातावरण तापण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. अनेक खासदारांनी या नियमावर प्रश्न उपस्थित केले आहेत. विरोधक या निर्णयाचा प्रचार “रेशन कार्ड रद्द केली जात आहेत” अशा मुद्द्यावर करू शकतात, असं स्थानिक राजकीय विश्लेषकांचं मत आहे.
यामधून काय समजतं?
– 6 महिने रेशन न घेतल्यास रेशन कार्ड निष्क्रिय होणार
– 3 महिन्यांत घरोघरी तपासणी आणि ई-केवायसीद्वारे पात्रतेची छाननी
– 7 ते 18% कार्ड रद्द होण्याची शक्यता
– दर 5 वर्षांनी पात्रता यादीत फेरतपासणी
– प्रथम या, प्रथम पाओ’ तत्त्वावर नवीन कार्ड वाटप
Disclaimer: वरील सर्व माहिती ही विविध अधिकृत अहवालांवर, सरकारी अधिसूचना आणि माध्यमातील विश्वासार्ह स्रोतांवर आधारित आहे. धोरणात बदल होऊ शकतात. कृपया अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी संबंधित अधिकृत पोर्टल किंवा स्थानिक पुरवठा कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
FAQs: वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
1. माझं रेशन कार्ड का निष्क्रिय होऊ शकतं?
जर तुम्ही सलग 6 महिने रेशन घेतलं नसेल, तर सरकार तुमचं कार्ड तात्पुरतं निष्क्रिय करणार आहे.
2. निष्क्रिय झालेलं कार्ड पुन्हा सुरू करता येईल का?
होय, 3 महिन्यांच्या आत प्रशासनाच्या तपासणीनंतर आणि ई-केवायसी पूर्ण केल्यावर तुमचं कार्ड पुन्हा अ‍ॅक्टिव्ह होऊ शकतं.
3. दुहेरी रेशन कार्ड असल्यास काय कारवाई होईल?
दुहेरी कार्ड असल्यास ते 3 महिन्यांसाठी निलंबित केलं जाईल व केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करून निर्णय घेतला जाईल.
4. 5 वर्षांखालील मुलांसाठी आधार क्रमांक का आवश्यक आहे?
तपासणी दरम्यान सदस्यांची ओळख निश्चित करण्यासाठी आधार क्रमांक अनिवार्य करण्यात आला आहे.
5. नवीन रेशन कार्डसाठी अर्ज करताना काय प्रक्रियेचं पालन करावं लागेल?
प्रतीक्षा यादीतील अर्जदारांना ‘प्रथम या, प्रथम पाओ’ या तत्त्वावर कार्ड दिलं जाणार असून ती यादी राज्यांच्या पोर्टलवर प्रसिद्ध केली जाईल.
